28 feb 2013

Beste ondertekenaars van de petitie,

Eind februari hebben we als Actiegroep ‘Handen af van GGZ-verpleegkundigen’ de petitie met 2824 handtekeningen (waarvoor dank!) ingediend bij de Kamercommissie van VWS. Afgelopen week hebben we een ontvangstbevestiging gekregen en bij deze heffen we onszelf als Actiegroep op.

Hoe nu verder? We hebben middels de petitie de bal bij de politiek gelegd. We hopen dat zij de openbaarheid (rond incidenten en maatregelen) en autonomie (van verpleegkundigen rond veiligheidskwesties) beleidsmatig zullen gaan regelen met de organisaties die hiervoor zorg kunnen dragen.

De bal ligt nu echter ook bij de verpleegkundigen op de werkvloer. Wat kan je doen op de werkvloer? Je kunt je gevoel van onveiligheid altijd melden bij je leidinggevende, liefst inclusief je wensen en grenzen. Trek een streep en formuleer je eisen, twijfel niet aan jezelf. En als het mis gaat en het verdwijnt onder de pet, stap dan naar de media.

De krant, een vakblad, internet - vertel je verhaal. Je hebt aan onze actie gezien hoeveel aandacht je kunt krijgen door eenvoudigweg aan de bel te trekken. Flink trekken, dat wel. Bij schade: stel je werkgever aansprakelijk. NU’91 is bereid je juridisch bij te staan.

Klokkenluiders hebben het niet gemakkelijk maar ze hebben wel een belangrijke maatschappelijke functie. Veel verpleegkundigen verlaten het vak wegens de agressie. Doe dat dan niet op kousenvoeten maar met een luide knal. Dan is het nog ergens goed voor want werkgevers en beleidsmaker komen niet vanzelf in beweging. Dat hebben we wel gemerkt.

Onze website blijft in de lucht, onder MEDIA kun je vrijwel alle uitzendingen, artikelen enz. vinden. Het hele verhaal blijft op dit blog.

Hartelijk dank voor jullie steun!

Coen Schaap
Mathilde Bos

5 feb 2013

Steiger congres, 12 mei 2013

Op het grote GGZ Steiger congres, 13 mei ’13 te Arnhem, presenteert Jacqueline den Engelsman, NU'91, het thema Handen Af van GGz-verpleegkundigen. Mathilde Bos, mede-initiatiefnemer, is de voorzitter op dit congres.

Congres Agressie en dwangtoepassing, 13 feb. 2013

Op het congres Agressie en dwangtoepassing op 13 feb. ’13 in De Reehorst te Ede geeft Mathilde Bos, mede-initiatiefnemer van Handen Af van GGZ-verpleegkundigen, een workshop 'Agressie in de GGz, Handen Af van GGZ-verpleegkundigen' in samenwerking met Berno van Meijel, lector GGZ verpleegkunde bij Altrecht GGZ. Er zijn inmiddels 160 inschrijvingen voor deze workshop.

Petitie ingediend: 2824 ondertekeningen!

De petitie is inmiddels gesloten en de handtekeningen zijn overhandigd aan de Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport. We willen alle ondertekenaars hartelijk danken voor hun steun! Over enkele weken hopen we te kunnen melden of en hoe dit door de politiek zal worden opgepakt.

13 dec 2012

Voorstel inzet NU’91 CAO-overleg 2013

Wij zijn verheugd te merken dat NU'91 onze voorstellen voor wat betreft openbaarheid en zeggenschap grotendeels overneemt. Wij willen met zeggenschap nog een stap verder gaan: het woordje 'mede' kan wat ons betreft weggehaald worden bij 'medezeggenschap' als het om onze veiligheid gaat. Zie de betreffende paragraaf, afkomstig uit Voorstel inzet NU’91 CAO-overleg 2013:

Veiligheid
Agressie veroorzaakt in de zorg veel lichamelijk en psychisch letsel. NU’91 is al jaren voorvechter van het terugdringen van agressie en geweld in de zorg. Dit vraagt om een cultuuromslag bij directie, management en medewerkers. Omdat agressie niet geheel is uit te bannen, streven wij naar 100% bescherming van de werknemers. Naast bestaande maatregelen in de wet en de Arbocatalogus GGZ, wil NU’91 het volgende vastleggen.
  • Agressiecijfers en maatregelen worden in het jaarverslag vastgelegd, zodat deze onderwerp van gesprek kunnen zijn met OR en werknemersorganisaties.
  • Medezeggenschap van verpleegkundigen bij de overplaatsing van zeer agressieve cliënten wordt stevig in de arbocatalogus verankerd.
  • Wanneer een werknemer melding maakt van gevoelde bedreiging en/of agressie van welke aard en omvang dan ook is de leidinggevende verplicht direct actie te ondernemen om cliënt en werknemer te scheiden. Dit zal geen nadelige gevolgen hebben voor de werknemer.

10 dec 2012

Oproep voor de laatste handtekeningen!

De teller staat nu op ruim 2600 handtekeningen, voornamelijk uit de GGZ zelf. Op 15 december sluiten we de petitie en gaan deze op 18 december aanbieden in Den Haag.         =dit wordt januari=

We zouden je willen vragen om ons te helpen bij de eindsprint en een oproep te sturen naar je vrienden en bekenden (ook buiten de GGZ!) voor de laatste handtekeningen.

Op onze website kan je zien hoeveel media-aandacht de actie heeft gehad. Het woord is nu aan de politiek. Wij formuleren concept-moties om een effectieve aanpak te regelen en zullen deze tezamen met de handtekeningen overhandigen.

Elke extra handtekening telt!


2 dec 2012

Zeggenschap van tafel geveegd - GGZ-cultuur niet klaar voor veiligheidsmaatregelen die echt werken

In tegenstelling tot de verwachtingen, heeft het gesprek met de beheerders van de Arbocatalogus GGZ niets opgeleverd. Op 27 november vond een belangrijk gesprek plaats. De Arbocatalogus zou worden herschreven en we zouden de zeggenschap van verpleegkundigen rond veiligheidskwesties daarin verankeren. Onze pseudo-arbocatalogus zou daarbij het uitgangspunt van gesprek zijn. Dachten wij. Het pakte anders uit.

Aan het gesprek namen deel: FNV, CNV (vakbonden) en GGZ Nederland (werkgevers). We zien steeds hetzelfde patroon: Men is bang zich te branden en schuift het daarom liever door naar anderen Niemand pakt door, niemand pakt aan.

De argumenten die we horen zijn steeds hetzelfde, ook nu weer. Men vindt dat verpleegkundigen reeds genoeg mogelijkheden hebben om aan behandelaren kenbaar te maken dat ze vrezen voor een incident of geen perspectief meer zien voor een patiënt. Men vindt dat verpleegkundigen anders maar moeten klagen bij de raad van bestuur of bij de Arbeidsinspectie of zich ziek moeten melden. Dat wordt letterlijk gezegd door de beleidsmakers.

Ook is men bang dat instellingen risicovolle patiënten niet meer kunnen onderbrengen op gewone afdelingen en dat zij daarmee voor plaatsingsproblemen komen te staan. Zorgplicht voor patiënten is duidelijk belangrijker dan zorgplicht voor verpleegkundigen. Terwijl het voor patiënten ook veiliger wordt als wij kunnen gaan beslissen.

Wij nemen daar geen genoegen mee. Telkens blijkt dat men niet aan echte zeggenschap wil omdat dit een maatregel is die echt werkt en dus consequenties heeft. Mogelijk moet er een beter passend aanbod komen, zoals high intensive care units. Dat merken we pas als verpleegkundigen de klappen niet meer willen opvangen in een onveilige omgeving.

Het Actieplan 'Veilig Werken in de Zorg' en de Arbocatalogus GGZ zijn vrijblijvend en zullen het daarom niet veiliger maken. Voor maatregelen die echt een omslag in de cultuur teweeg kunnen brengen zoals autonome zeggenschap van verpleegkundigen en openbaarheid van agressiecijfers (incl. genomen maatregelen), lijkt de tijd nog niet rijp.

(Het gesprek was de uitkomst van eerder overleg op 13 nov, dat plaatsvond op initiatief van VWS.)


18 nov 2012

Gesprek met Karin Straus, VVD tweede kamerlid

Op 15 november hebben we Karin Straus gesproken, tweede kamerlid van de VVD. Al snel werd duidelijk dat Karin zich intensief bezighoudt met geweld tegen hulpverleners binnen de GGZ. Haar zorg gaat niet alleen uit naar de ‘publieke ruimte’ maar evengoed naar de GGZ achter de (gesloten) deuren. Ze maakt zich onder meer hard voor een convenant met de politie.

Ondanks de gedeelde missie kunnen we maar mondjesmaat iets voor elkaar betekenen. Wij denken dat zeggenschap van verpleegkundigen aangaande veiligheidskwesties (inclusief plaatsingsbeleid) en openbaarheid rondom incidenten (en de aanpak ervan) feitelijk de enige manier zijn om beweging in de situatie te krijgen. Hierover kregen we de handen niet helemaal op elkaar.

We hoorden van Karin dat het ‘Aktieplan Veilig werken in de Zorg’ op korte termijn geëvalueerd gaat worden. Wij zitten hierbij op het vinkentouw om onze eisen erin op te laten nemen. We worden hierover door Karin op de hoogte gehouden.

14 nov 2012

Gesprek met VWS, GGZ-Nederland, V&VN, Inspectie SZW - deel 1: Zeggenschap

Op 13 november vond dit gesprek op initiatief van VWS plaats, helaas zonder NU'91 maar met de Inspectie SZW. Er werden 2 onderwerpen besproken: Zeggenschap en openbaarheid.

deel 1: Zeggenschap bij (over)plaatsing en terugname

De aanwezigen beseffen dat het exclusieve overplaatsingsrecht van de psychiater nog te vaak incidenten te zien geeft die voorkomen zouden kunnen worden als eerder wordt ingrijpen. Om het eerste incident voor te zijn zullen we dus moeten beslissen op basis van gevoelens en intuïtie. Gelukkig is dit nu juist een gebied waar GGZ-verpleegkundigen hun beroep van gemaakt hebben.

Tot onze verassing bleek dat GGZ-verpleegkundigen op grond van de Wet BIG reeds bevoegd zijn tot zeggenschap bij overplaatsing. Het probleem ligt dus niet in het ontbreken van de bevoegdheid maar in het feit dat we als GGZ-verpleegkundigen te weinig van deze bevoegdheid gebruik maken en dat, wanneer we dit wel doen, onze stem niet voldoende wordt gehoord.

Om er voor te zorgen dat alle betrokkenen (artsen, leidinggevenden en vooral ook de GGZ-verpleegkundigen) ervan doordrongen zijn dat verpleegkundigen bevoegd zijn en ze in de toekomst beter van de bevoegdheid gebruik zullen maken, hebben we het volgende afgesproken:

1. De initiatiefnemers van de petitie gaan op heel korte termijn, samen met GGZ Nederland en de vakbonden een conceptprotocol ontwikkelen over hoe te handelen bij vermoedens van gevaar. Vervolgens zal dit concept getoetst worden door de Inspectie SZW. Zodra de Inspectie akkoord is wordt het protocol vastgelegd in de Arbocatalogus GGZ. Dit proces zou al binnen 3 maanden afgerond kunnen zijn. Eventueel kan V&VN bijspringen door expertise in te brengen.

2. GGZ Nederland zal zich vervolgens inspannen om het nieuws te verspreiden. Uiteraard zullen de anderen dit ook doen.

Wij zijn als actiegroep heel erg blij met dit resultaat! De aanwezigen hebben ons er van kunnen overtuigen dat het vastleggen van zeggenschap in de Arbocatalogus GGZ net zo goed is als het vastleggen in de Arbowet en misschien wel beter. Vastleggen in de Arbowet is namelijk een proces dat wel 5 jaar kan duren en een onzekere uitkomst heeft. De Arbocatalogus GGZ is te zien als een uitvloeisel van de wet, maar dan veel meer in detail uitgewerkt. Eenmaal geaccepteerd door werkgevers, vakbonden en Inspectie SZW, heeft de catalogus dezelfde, bindende status als de wet. Top!

Gesprek met VWS, GGZ-Nederland, V&VN, Inspectie SZW - deel 2: Openbaarheid

Op 13 november vond dit gesprek op initiatief van VWS plaats, helaas zonder NU'91 maar met de Inspectie SZW. Er werden 2 onderwerpen besproken: Zeggenschap en openbaarheid.

deel 2: Openbaarheid van de agressiecijfers

Volgens ons draagt openbaarheid er toe bij dat iedereen over (on)veiligheid zal gaan praten en zal gaan meedenken over de oplossingen. Het zal inventiviteit en creativiteit losmaken die juist nodig is om nieuwe oplossingen te vinden. Dit gebeurt niet zolang het probleem aan het zicht onttrokken blijft. We willen dat het werken aan veiligheid de nationale sport van de GGZ wordt en dat iedereen, van de werkvloer tot aan de raad van bestuur, er voldoening uit zal putten om bij te dragen met goede, originele ideeën, best practices enz..

Tegen openbaarheid bestaat echter weerstand bij GGZ Nederland en V&VN. Men vreest dat openbaarheid zal leiden tot minder meldingen. Dit omdat instellingen die hun best doen om alle incidenten netjes te melden, dan juist het meest gestraft zullen worden in de publieke opinie, terwijl ze het eigenlijk beter doen dan instellingen die te weinig incidenten melden. Wij hebben deze argumenten al eerder weerlegd in dit blog:
Weerlegd: Openbaarheid leidt tot minder meldingen van incidenten;
Weerlegd: Openbaarheid leidt tot onbetrouwbare vergelijkingen tussen instellingen.

Er wordt op gewezen dat dit nu eenmaal de fase is waarin de sector op dit moment zit wat betreft het melden van incidenten. Wij vinden dit inderdaad slechts tijdelijke problemen die snel opgelost moeten worden omdat je anders het taboe in stand houdt. De sector moet er snel voor zorgen dat, tegelijk met de meldingen ook de genomen maatregelen worden gepubliceerd. En dat er sector-breed een gelijkluidend beleid komt ten aanzien van het registreren van incidenten en het nemen van maatregelen. Zie ons standpunt Van 'Veilig Incidenten Melden' naar 'Incidenten Melden & Maatregelen Nemen'.

Helaas is er op dit punt niet concreets afgesproken, anders dan dat openbaarheid misschien in de toekomt ooit mogelijk zal worden. Een cultuurscan van de sector vanuit het model van Hearts & Minds zou vermoedelijk opleveren dat de GGZ wat betreft personeelsveiligheid nog in een beginfase zit, de reactieve fase. Wij vinden dat openbaarheid in deze fase de aangewezen prikkel is tot een betere veiligheidscultuur.

We zullen onze actie dan ook voortzetten met de bedoeling om via de openbaarheid van Meldingen & Maatregelen -plus wat daar verder voor nodig zal blijken te zijn- de cultuur te helpen veranderen in een open, proactieve cultuur waarin het realiseren van de beste zorg binnen volledige personeelsveiligheid de standaard is.

23 okt 2012

Open brief aan de Tweede Kamer voor de begrotingsbehandeling

Van 6 t/m 8 november vindt de begrotingsbehandeling plaats. De Tweede Kamer heeft drie dagen lang de gelegenheid om het kabinet te bevragen rond beleid en begroting. Voor ons als actiegroep is het van belang dat de agressie tegen GGZ-verpleegkundigen wordt meegenomen in deze besprekingen.


De veiligheid van hulpverleners in het algemeen staat al wat langer in de picture en zal ongetwijfeld onderwerp van gesprek zijn. Tot op heden viel het akelig stil in Den Haag als het over de GGZ ging, alsof de GGZ buiten het beleid zou vallen. Wij willen dat de GGZ expliciet een onderwerp wordt. Juist omdat onze sector zo onveilig is en een specifieke aanpak vraagt.

We hebben nu in elk geval binnen de PvdA en een aantal kleinere partijen gerichte steun voor onze actie. 2e Kamerleden van andere partijen zullen we vragen om ons te steunen. We sturen hen een persoonlijke email met de open brief waarin we hen vragen om in de begrotingsbehandeling onze veiligheid te bespreken.


22 okt 2012

Veiligheid kost geld, onveiligheid nog meer

Het is niet precies te zeggen wat agressie in de GGZ op dit moment kost en ook niet wat de kosten zijn van een effectieve aanpak. Toch willen we wat kosten op een rij zetten. We willen echter benadrukken dat onveiligheid het welzijn van alle betrokkenen en de kwaliteit van zorg ernstig aantast. Een effectieve aanpak mag nooit alleen het gevolg van een rekensom zijn.

Wat cijfers
  • 7 Van de 10 verpleegkundigen had afgelopen jaar te maken met verbale agressie
  • 4 Van de 10 verpleegkundigen had te maken met fysieke agressie
  • Na een fysiek incident heeft 26% psychische klachten en 38% fysiek letsel
  • Na een fysiek incident verzuimt 25% een dag of langer en 0,7% langer dan een jaar
  • Verpleegkundigen verlaten na gemiddeld 7 jaar het vak.
Kosten agressie
  • Ziekteverzuim: ongeveer € 100 per dag
  • Opleiden nieuwe verpleegkundige: ongeveer € 40.000
  • Stagnerend herstel patiënt: ongeveer € 250 per dag
Kosten van effectieve aanpak
  • Regelen zeggenschap verpleegkundigen bij plaatsing van onveilige patiënten: nihil
  • Vastleggen openbaarheid van incidenten: nihil
  • Minister Schippers heeft in antwoord op Kamervragen gesteld dat er geen tekort is aan passende plaatsen voor patiënten met agressieproblematiek. Het kan blijken dat er toch aanpassing van het zorgaanbod nodig is wanneer verpleegkundigen zeggenschap krijgen over plaatsing omdat verborgen zorgvraag dan aan het licht komt. We pleiten ervoor om financiering niet alleen bij VWS te zoeken maar ook bij Justitie omdat agressie en overlast in de publieke ruimte worden tegengegaan door juiste plaatsing.
    Zie ook Weerlegd: Zeggenschap veroorzaakt een pool van patiënten die nergens heen kunnen

20 okt 2012

HKZ doet niet aan personeelveiligheid

Wist je dat instellingen die HKZ-gecertificeerd zijn helemaal niets hoefden te doen aan personeelveiligheid om het certificaat te verkrijgen? HKZ kijkt alleen naar patiëntveiligheid. Op zich is dat heel erg goed, daar willen we niets op afdingen. Het is goed dat patiënten en familie kunnen zien dat de veiligheid goed is. Maar als je nu wilt solliciteren? Bij wat voor werkgever kom je dan terecht? Vanuit personeelsoptiek is HKZ dus niet relevant.

Bij de inspectie is het bekend dat personeelonveiligheid samengaat met
patiëntonveiligheid. Zolang de personeelonveiligheid groot blijft, wat zegt een HKZ-certificaat dan eigenlijk nog over de patiëntveiligheid?

En wist je dat de werkgeversorganisatie GGZ Nederland de hoofdfinancier is van HKZ? Mocht je ooit willen dat personeelveiligheid een vereiste wordt voor HKZ-certificatie, dan zal GGZ Nederland de kosten voor de invoering en controle op zich moeten nemen. Dat gaan ze dus niet doen. Handen Af van GGZ-verpleegkundigen moet het dus voorlopig zonder HKZ-certificaat stellen!

17 okt 2012

Gesprek gepland over gezamenlijke aanpak agressie

Gerben Korthouwer van het ministerie van VWS heeft het initiatief genomen om vijf partijen rond de tafel te vragen om het tegengaan van agressie in de GGZ te bespreken. Het betreft GGZ-Nederland, V&VN, NU91, Inspectie SZW en wij als actiegroep ‘Handen Af van GGZ-verpleegkundigen’.

Het doel van de bijeenkomst is om af te spreken wie er wat gaat doen bij de aanpak. Wij juichen dit initiatief van harte toe en werken er graag aan mee. Mogelijk vindt het gesprek nog voor de begrotingsdebatten van 6 november plaats.

Personeelsveiligheid vereist een andere attitude bij GGZ Nederland

Een korte blik op de website van de werkgeversorganisatie GGZ Nederland maakt al snel duidelijk dat veiligheid van het personeel laag op de agenda staat. Tussen de vele beleidthema’s (36!) vinden we er slechts één die gaat over ‘Arbeidomstandigheden’. De woordkeuze daarbij is veelzeggend – er had ook kunnen staan Personeelsveiligheid.

Open je dit thema dan herken je de passieve benadering: Men doet aan ‘informeren’, ‘verzuimgegevens verstrekken’ en heeft ‘aandacht voor verbeterprojecten’. De betreffende beleidsmedewerker verdeelt haar aandacht over veel meer zaken dan alleen de personeelsveiligheid, nota bene: ‘Financiering en Arbeidszaken’.

Als actiegroep dringen wij bij GGZ Nederland aan op een compleet andere attitude, op gedrevenheid om alle onveiligheid binnen afzienbare tijd uit te bannen. De verpleegkundigen vormen veruit de grootste groep werknemers en we hebben net als ieder ander recht op een veilige werkplek.

16 okt 2012

Themadag Veilig Fysiek Ingrijpen

Gister is op de themadag Veilig Fysiek Ingrijpen de stelling bediscussieerd 'Verpleegkundigen moeten zeggenschap krijgen bij (over)plaatsing als het om hun eigen veiligheid en die van hun patiënten gaat'.

Hierbij een overzicht van de gehoorde negatieve argumenten - de positieve argumenten herhalen we niet, die vindt je elders op dit blog.

  • Als een patiënt overgeplaatst moet worden dan kun je dat toch bespreken met de leiding of de behandelaren
  • Verpleegkundigen kunnen hun bezwaren niet goed en niet professioneel verwoorden
  • Verpleegkundigen zeggen de ene dag dit en de andere dag wat anders - ze zijn het nooit eens
  • Je moet op een of andere manier eerst het hele team achter zo'n beslissing zien te krijgen
  • Als je het aan een verpleegkundige overlaat dan wordt elke patiënt overgeplaatst waar ze een keer bonje mee hebben gehad
  • Je kunt wel zeggen dat een patiënt overgeplaatst moet worden, maar waar moet die dan heen? Daar willen ze hem ook niet hebben!
  • Het is niet rechtvaardig de slachtoffers te laten beslissen over de daders, dat moet een neutrale partij zoals de behandelaren doen
  • Patiënten zouden dan ook het recht moeten hebben om verpleegkundigen over te plaatsen.
illustratie afkomstig uit artikel in Arts en Auto

15 okt 2012

Zeggenschap: geen gunst maar een recht

We hebben de laatste tijd gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van de werkgeversorganisatie GGZ Nederland.

In deze gesprekken lijkt alles belangrijker dan de veiligheid van ons als verpleegkundigen. De zorgplicht naar patiënten en de zeggenschap van dokters gaan voor. Het lijkt erop dat GGZ-Nederland zich overal heel verantwoordelijk voor voelt behalve dan voor de veiligheid van verpleegkundigen. Eerlijk gezegd is dit onverwacht en ook teleurstellend. Verpleegkundigen zijn de grootste groep werknemers. Onze veiligheid zou prioriteit moeten hebben.

In alle gesprekken kwam ook de ideale situatie ter sprake: dat de behandelaar en het verpleegkundig team gezamenlijk vaststellen dat een patient moet worden overgeplaatst als de veiligheid niet te waarborgen is. In deze ideale situatie zouden verpleegkundigen dan een doorslaggevende stem hebben als het om de veiligheid gaat. Dit is precies wat we met zeggenschap willen vastleggen - niet als gunst maar als recht! Het recht om een veto uit te spreken, ook in niet-ideale situaties waarin het overleg niet goed is, de behandelaren niet goed luisteren of de besluitvorming te traag verloopt.

Ook de openheid rond de agressiecijfers die wij voorstaan werd als positief gezien maar ... de data zouden onbetrouwbaar zijn, het zou melden tegengaan, enz. Ook ‘onbetrouwbare’ data zijn echter een opening van gesprek met als enig doel om het volgende incident te voorkomen. Hier zou niets geheims aan moeten zijn. Laat iedereen maar meekijken, meedenken en creatief worden. Onze verwachting is, dat werknemers meer gaan melden wanneer alles openbaar wordt omdat ze beseffen dat de kans daarmee toeneemt dat er ook iets mee gebeurt, i.t.t. dat de situatie dat de meldingen in de la verdwijnen. Natuurlijk kunnen personalia geheim blijven, die zijn ook niet relevant.

Wij verwachten weinig van het huidige beleid van GGZ- Nederland omdat dit totaal vrijblijvend is en we hebben gezien waar vrijblijvendheid ons brengt.

14 okt 2012

Tegenargumenten weerlegd

Iedereen weet dat de GGZ niet veilig is voor verpleegkundigen en patiënten. Wij zijn daarom sterk voor gezamenlijke oplossingen maar we verwachten van de vrijblijvende wijze waarop deze nu worden nagestreefd (denk aan het actieplan 'Veilig Werken in de Zorg') te weinig concreet resultaat. Door vrijblijvendheid hebben we nu decennialang heel hoge agressiecijfers en zien we telkens opnieuw voorkombare incidenten.

We zoeken naar manieren om de cultuur te doen laten omslaan en oplossingen af te dwingen, waardoor men daadwerkelijk alles uit de kast gaat halen en creatief moet worden. Dan zal opeens veel meer mogelijk blijken.

Onze speerpunten zijn zeggenschap van verpleegkundigen en openbaarheid rond agressiecijfers, zoals elders in dit blog uitgelegd. We horen soms tegenargumenten die we in een aantal blogberichten willen weerleggen:

Weerlegd: Zeggenschap is overbodig en verstoort goed overleg

In de ideale situatie stellen de behandelaar en het verpleegkundig team in gezamenlijk en goed overleg vast dat het niet meer gaat. Men is het er over eens dat de dreiging van een ernstig incident reëel en acuut is en besluit de patiënt over te plaatsen of tot andere maatregelen over te gaan.

In deze ideale situatie zouden verpleegkundigen dan een doorslaggevende stem hebben als het om de veiligheid gaat van zichzelf en hun patiënten. Dit is precies wat we met zeggenschap willen vastleggen - niet als gunst maar als recht! Het recht om een veto uit te spreken, ook in niet-ideale situaties waarin het overleg niet goed is, de behandelaren niet goed luisteren of de besluitvorming te traag verloopt.

Op dit moment is een van de meest gehoorde klachten van verpleegkundigen dat behandelaren niet goed geluisterd hebben en niets of te weinig gedaan hebben met eerdere waarschuwingen en pas wachten met daadkrachtig ingrijpen tot zich meerdere incidenten hebben voorgedaan.

Indien de werkgever de bevoegdheid tot overplaatsing delegeert aan de verpleging, in die situaties waarin de veiligheid in het geding is, wordt 'goed overleg' beter en gelijkwaardiger overleg en zal dit de samenwerking tussen de disciplines juist ten goede komen.

Weerlegd: Zeggenschap leidt tot willekeurige overplaatsingen

De bevoegdheid voor verpleegkundigen tot zeggenschap bij (over)plaatsing en terugname geldt alleen voor die situaties waarin de veiligheid van de verpleegkundigen en hun patiënten in het geding is.

De bevoegdheid mag niet tot beslissingen leiden op verkeerde gronden zoals lastigheid of persoonlijke aversie. Er zal een eenvoudige procedure gebruikt worden die waarborgt dat alleen de veiligheid in het geding is, waarbij ook de teamleider een rol heeft en waarbij ook gekeken wordt naar andere opties dan overplaatsing.

Uitgangspunt is dat elke individuele verpleegkundige het recht heeft om op de juiste gronden overplaatsing als optie voor te stellen en bespreekbaar te maken met de teamleiding. Indien na het volgen van de procedure overplaatsing noodzakelijk wordt geacht om incidenten te voorkomen, dient dit als bindend gegeven te worden gezien door de overige disciplines en wordt de patiënt overgeplaatst.

In de evaluatiefase kan nagegaan worden of alle mogelijke interventies op juiste wijze zijn toegepast, aanpassing of verbetering behoeven en kunnen criteria worden geformuleerd waaraan bij terugname zal moeten worden voldaan.