14 nov 2012

Gesprek met VWS, GGZ-Nederland, V&VN, Inspectie SZW - deel 2: Openbaarheid

Op 13 november vond dit gesprek op initiatief van VWS plaats, helaas zonder NU'91 maar met de Inspectie SZW. Er werden 2 onderwerpen besproken: Zeggenschap en openbaarheid.

deel 2: Openbaarheid van de agressiecijfers

Volgens ons draagt openbaarheid er toe bij dat iedereen over (on)veiligheid zal gaan praten en zal gaan meedenken over de oplossingen. Het zal inventiviteit en creativiteit losmaken die juist nodig is om nieuwe oplossingen te vinden. Dit gebeurt niet zolang het probleem aan het zicht onttrokken blijft. We willen dat het werken aan veiligheid de nationale sport van de GGZ wordt en dat iedereen, van de werkvloer tot aan de raad van bestuur, er voldoening uit zal putten om bij te dragen met goede, originele ideeën, best practices enz..

Tegen openbaarheid bestaat echter weerstand bij GGZ Nederland en V&VN. Men vreest dat openbaarheid zal leiden tot minder meldingen. Dit omdat instellingen die hun best doen om alle incidenten netjes te melden, dan juist het meest gestraft zullen worden in de publieke opinie, terwijl ze het eigenlijk beter doen dan instellingen die te weinig incidenten melden. Wij hebben deze argumenten al eerder weerlegd in dit blog:
Weerlegd: Openbaarheid leidt tot minder meldingen van incidenten;
Weerlegd: Openbaarheid leidt tot onbetrouwbare vergelijkingen tussen instellingen.

Er wordt op gewezen dat dit nu eenmaal de fase is waarin de sector op dit moment zit wat betreft het melden van incidenten. Wij vinden dit inderdaad slechts tijdelijke problemen die snel opgelost moeten worden omdat je anders het taboe in stand houdt. De sector moet er snel voor zorgen dat, tegelijk met de meldingen ook de genomen maatregelen worden gepubliceerd. En dat er sector-breed een gelijkluidend beleid komt ten aanzien van het registreren van incidenten en het nemen van maatregelen. Zie ons standpunt Van 'Veilig Incidenten Melden' naar 'Incidenten Melden & Maatregelen Nemen'.

Helaas is er op dit punt niet concreets afgesproken, anders dan dat openbaarheid misschien in de toekomt ooit mogelijk zal worden. Een cultuurscan van de sector vanuit het model van Hearts & Minds zou vermoedelijk opleveren dat de GGZ wat betreft personeelsveiligheid nog in een beginfase zit, de reactieve fase. Wij vinden dat openbaarheid in deze fase de aangewezen prikkel is tot een betere veiligheidscultuur.

We zullen onze actie dan ook voortzetten met de bedoeling om via de openbaarheid van Meldingen & Maatregelen -plus wat daar verder voor nodig zal blijken te zijn- de cultuur te helpen veranderen in een open, proactieve cultuur waarin het realiseren van de beste zorg binnen volledige personeelsveiligheid de standaard is.