14 aug 2012

Waarom hebben GGZ-verpleegkundigen niet eerder een veilige werkplek geëist?

Het is opmerkelijk dat deze beroepsgroep tot op heden geen streep heeft getrokken wanneer je ziet dat de cijfers hoger zijn dan bijvoorbeeld bij de politieagenten en ambulanceverpleegkundigen.

GGZ-verpleegkundigen zijn loyaal aan hun patiënten en begrijpen hun moeilijke situatie heel goed. Tevens handhaven zij de regels en verdedigen zij de vaak ongewenste behandeling. Zij komen daarmee eigenlijk in een soort daderrol terecht. Op het moment dat de klappen vallen lijkt het voor hen vreemd om hier vanuit de slachtofferrol een halt aan toe te roepen, de patiënt blijft immers de kwetsbaarste.

Een factor is dat veel GGZ-verpleegkundigen vanuit idealisme het vak gekozen hebben en dan slachtoffer worden van de patiënt waar ze zich met hart en ziel voor inzetten. De teleurstelling hierover kan een grote impact hebben. Een aantal GGZ-verpleegkundigen verlaat het beroep gedesillusioneerd of overweegt dit te doen. Het zou goed kunnen dat dit juist de meest betrokken verpleegkundigen zijn.

Er werken relatief veel mannen en de sector heeft een vrij stoer imago. De stoerdere collega's hebben niet zelden een hogere informele status en bepalen van daaruit ook de norm dat je geen slachtoffer mag zijn. Je krijg impliciet de schuld van de dreiging of het geweld of van het feit dat jij hier last van hebt. Onbewust kan deze cultuur tot gevolg hebben dat GGZ-verpleegkundigen niet opkomen voor zichzelf of voor een veilige werkplek.

Het management lijkt er vanuit te gaan dat agressie die binnen het verpleegkundig domein tot uiting komt, binnen dat domein ook weer opgelost en geabsorbeerd zal worden. GGZ-verpleegkundigen krijgen van alle kanten te horen dat agressie nu eenmaal bij hun beroep hoort. Ondertussen komt agressie al zo lang voor dat ook GGZ-verpleegkundigen zijn gaan denken dat het niet anders is.

GGZ-verpleegkundigen moeten af van het idee dat de strijd tegen agressie laf zou zijn of dat het een strijd zou zijn tegen hun patiënten of tegen hun werkgever. Het is daarentegen een strijd voor heel gewone rechten die elke werknemer geniet: het recht op een veilige werkomgeving. Een veilige werkomgeving voor GGZ-verpleegkundigen zal uiteindelijk tot voordeel strekken van alle partijen.